Noćno znojenje ili hiperdroza je stanje u kome se osoba može naći usred noći ili u bilo kom trenutku tokom sna, čak i kada temperatura u sobi nije previsoka. Ljudi koji pate od ovog stanja se često bude iz dubokog sna, vrućina im je i mokri su usled preteranog znojenja. Takvi trenuci su veoma iritantni jer ometaju san i često dovode do nesanice ili povećanog stresa. Važno je razlikovati obično znojenje od noćnog znojenja jer osoba koja se tokom noći (ili uvek tokom sna) prekomerno znoji može funkcionisati sasvim normalno tokom dana.
Vrste hiperdroze
Hiperdroza se deli u primarnu i sekundarnu hiperdrozu. U slučaju primarne ili lokalne hiperdroze znojenje je lokalizovano. Sa druge strane, sekundarnu hiperdrozu karakteriše opšte preznojavanje koje je izazvano nekim medicinskim problemom ili zbog korišćenja određenih lekova. Prema tome, pre nego što se uveri u uzrok, doktor mora prvo obaviti određene testove.
Noćno znojenje može početi u bilo kojoj starosnoj dobi, ali se najčešće javlja u ranoj odrasloj dobi. Ovo stanje čak može biti idiopatsko. Idiopatska hiperdroza je stanje u kome se telo prekomerno znoji bez ikakvog poznatog medicinskog razloga ili nekog od uticaja iz okoline. Telo proizvodi više znoja nego što se smatra normalnim (po glavi, šakama, stopalima, puzuhu, idt.). Prema tome, ukoliko vam se desi noćno znojenje nemojte sami sebi davati dijagnozu. Uvek je najbolje posavetovati se sa doktorom.
Saznajte>>> PROVERITE: Prekomerno ZNOJENJE dok spavamo ukazuje na ovu SMRTONOSNU bolest
Zašto se ljudima dešavaju noćna znojenja
Noćno znojenje može biti izazvano mnoštvom faktora, a stručnjaci su otkrili sledeće:
Okruženje i eksterni faktori
Spavanje na nečistim, pretrpanim krevetima, sa previše ćebića, u prostoriji koja nije dobro provetrena može dovesti do znojenja.
Infekcije
Osobe koje boluju od tuberkuloze su naročito podložne noćnom znojenju. Ukoliko noćno znojenje prati i gubitak kilograma, hronična upala pluća, visoka temperatura i kašalj trebalo bi da se testirate da li bolujete od tuberkuloze. Druge infekcije koje mogu biti okidač za noćno znojenje su:
Zapaljenje srčanih zalistaka (endokarditis), bešike (kristitis) ili kostiju (osteomielitis) usled neke bakterijske infekcije.
Histoplazmoza, gljivično oboljenje koje često pogađa osobe koje boluju od HIV-a.
Apsces slezine, pluća ili jetre (piogeni apsces jetre).
Sve infekcije koje izazivaju povišenu temperaturu.
Bruceloza, bakterijska infekcija, infekcija izazvana mikrobakterijom u avium kompleksu (MAC, grupa genetički povezanih infektivnih bakterija), infektivna mononukleoza (virusno oboljenje koje izaziva jedan od tipova virusa herpesa) i kokcidiodomikoza (bolest koju izaziva gljivica, u narodu poznata kao groznica doline).
Drugi poremećaji/bolesti
Bilo šta od ovoga može biti uzrok noćnog znojenja:
- Mijelofibroza (poremećaj koštane srži)
- Diabetes insipidus
- Sindrom hroničnog umora (najčešće pogađa žene između 30 i 50 godina starosti)
- Akromegalija (kada hipofiza proizvodi prevelike količine hormana rasta)
- Gastritis (GERD), (takođe može dovesti do salivacije)
- Ulcerozni kolitis
- Dijabetička neuropatija
- Edem pluća
- Kronova bolest (zapaljenje digestivnog trakta)
- Vegenerova granulumatoza (zapaljenje krvnih sudova)
- Stres ili nervoza
- Neurološki poremećaji
Osobe koje pate od neuroloških poremećaja poput disrefleksije (poremećeni refleksi), post traumatske siringomijelije (cista u kičmenoj moždini ispunjena tečnošću), šloga i disautonomije (usled autonomne neuropatije ili oštećenja nervnog sistema) su podložne noćnom znojenju. Lekovi koji se koriste u lečenju ovih poremećaja takođe mogu izazvati noćno znojenje. Cerebralna paraliza, epilepsija, cerebralni šlog ili šlog moždanog stabla, infarkt kičmene moždine, hronična paroksizmalna hemikranija (iznenadno izbijanje migrene), ili bilo koja druga trauma ili povreda glave takođe mogu biti neki od mogućih razloga.
Spavačka apnea
Ukoliko se preko dana javlja pospanost, a uz znojenje se javlja i preterano hrkanje trebalo bi proveriti da li bolujete od spavačke apnee. Ova vrsta znojenja ide uporedo sa gorušicom, preteranim nagonom za mokrenjem tokom noći, uvučenim grudima tokom sna (kod dece) i suvim ustima ujutru. U najozbiljnijim slučajevima ovaj poremećaj može iazvati probleme sa pamćenjem, aritmiju, impotenciju, ubrzano gojenje ili bolesti srca. Takođe proverite da li postoje smetnje kod brzih pokreta očiju tokom sna. Sindrom opstruktivne spavačke apnee može imati smrtni ishod, prema tome, mora se potražiti medicinska pomoć ukoliko patite od ovih simptoma. Poznato je da fentermin, lek koji se koristi za kontrolisanje povišene telesne mase, takođe može izazvati noćno znojenje kod ljudi koji pate od spavačke apnee. Kako bi se dijagnostifikovali poremećaji disanja tokom sna (SRBD) obično se pacijenti podvrgavaju polisomnografiji. Prah dihidroksi antrakvinona, koji u kontaktu sa znojem dobija ljubičastu boju, se nanosi na pogođene oblasti kako bi se pacijent testirao na preterano znojenje.
Lečenje
Lekovi čija nuspojava može biti noćno znojenje su:
Antidepresivi
Antipiretici
Antihipertenzivi
Antihistamini
Antipsihotici
Hipoglikemični agensi
Lekovi hormonskih terapija
Lekovi sa kortizonom (prednison i prednisolon)
Lekovi za spuštanje temperature poput aspirina i acetaminofena
Lekovi koji sadrže nitroglicerin, niacin, tamoksifen, fenotiazin, hidrazin, itd.
Oksitocin
Vijagra
Zoloft
Menopauza ili andropauza
Kod žena je premenopauza tj. menopauza najčešći uzrok noćnog znojenja i valunza. Pojedini muškarci takođe pate od noćnog znojenja ukoliko prolaze kroz mušku varijantu menopauze koja se naziva andropauza (oko 5% muškaraca). Andropauza izaziva postepeno opadanje novoa testosterona i dovodi do mnogih drugih promena u telu i psihičkom stanju.
Hormonalni poremećaji i promene
Osobe koje pate od hormonalnih poremećaja kao što su feohromiciton (neuroendokrini tumor), karcinoidni sindrom (nastaje nakon neuroendokrinog tumora) ili hipertireoze su sklone noćnom znojenju. Kada je u pitanju hipoglikemija (naročito noćna hipoglikemija) pacijenti moraju koristiti insulin kako bi kontrolisali nivo šećera u krvi. Ovo takođe može biti razlog noćnog znojenja. PMS (predmenstrualni sindrom) i trudnoća mogu izazvati hormonalne promene i time žene postaju podložnije znojenju u krevetu. Lekovi koji se tokom trudnoće uzimaju za tretiranje mučnine takođe mogu izazvati znojenje. Otkazivanje jajnika i šećerna bolest (noćna hipoglikemia) su drugi česti izazivači.
Reumatološki razlozi
Određeni tipovi artritisa poput Takayasu arteritisa, privremenog arteritisa, itd., takođe mogu izazivati noćno znojenje.
Maligna oboljenja/Kanceri
Limfomi (tumor limfnih žlezda) i leukemija raznih vrsta poput:
Ne-Hočkin limfom
Hočkin limfom
Akutna mijelocitna leukemija
Leukemija ljudskih T ćelija
Hronična mijelogena leukemija
Akutna limfoblastna leukemija
Leukemija dlakastih ćelija
Hronična limfocitna leukemija
I drugi tipovi malignih tumora poput raka dojke mogu dovesti do ovog stanja.
Period nakon operacije/medicinskog zahvata
Hemioterapija ili orhiektomija (uklanjanje testisa) koja se obavlja nad pacijentima koji pate od raka prostate su poznati uzročnici teškog oblika znojenja kod nekih pacijenata.
Zloupotreba medikamenata i drugih supstanci
Preterana konzumacija alkohola i zloupotreba medikamenata mogu biti faktori koji doprinose znojenju u toku sna. Neke od najčešće zloupotrebljavanih supstanci su heroin, marihuana i određeni lekovi koje se izdaju na recept. Znojenje u snu takođe može biti i jedan od simptoma koji se javljaju usled odvikavanja.
Trovanje živom
Izlaganje organizma živi može izazvati ozbiljne probleme, a jedan od njih je hiperhidroza. Ona je često praćena ataksijom i mnogim drugim gastrointestilnim, kardiovaskularnim problemima. Takođe, i imuni sistem je pogođen i samim tim telo postaje sklonije infekcijama.
Stepeni noćnog znojenja
U blažim slučajevima znojenja osobe ne moraju da menjaju svoju garderobu. Uklanjanjem ćebića ili provetravanjem sobe problem se može rešiti. U srednjim slučajevima pa sve do težih lice ili neki drugi deo tela se veoma znoje. I osobe koje pate od ovoga se bude i moraju očistiti pogođene oblasti.
U najtežim slučajevima pacijent mora da promeni svoju garderobu i okupa se jer je natopljen znojem. Zbog prekomernog znojenja pacijenti gube san jer se moraju često buditi kako bi se okupali. Kod nekih pacijenata ovo stae može trajati čitav život.
Žene i noćno znojenje
Osam od deset žene koje su u menopauzi imaju problem sa noćnim znojenjem.
Mlade afro-amerikanke su sklonije noćnom znojenju od južnoamerikanki i belkinja istih godina.
Žene sa prekomenom količinom masnog tkiva, koje konzumiraju kofein, alkohol itd.; žene koje u ishrani koriste razne prerađevine i puno šećera; i one čija ishrana nije izbalansirana su podložnije noćnom znojenju.
Približno 15% žena moraju koristiti lekove kako bi se rešile problema koji nastaju zbog noćnog znojenja.
Razlikujte noćno znojenje od normalnog znojenja
Što duže bolujete od noćnog znojenja manja je šansa da je to zbog neke privremene infekcije ili upale. Prema tome, prvo zaključite koliko dugo bolujete od ovog stanja. Ukoliko vam je telesna temperatura normalna u recimo 5,6 sati poslepodne ali raste tokom noći i prati je znojenje morate potražiti lekarsku pomoć kako biste ustanovili uzrok tome. Možete otići na rendgen ili CT skener kako biste proverili da nemate tuberkulozu ili neku drugi infekciju, odnosno nepravilnost u predelu grudnog koša. Slični testovi se mogu primeniti na abdomen kako bi se ustanovilo eventualno prisustvo malignih izraslina. Test krvi takođe može dati odgovor na pitanje koji je uzrok infekcije. Postoje i mnogi drugi testovi koji mogu biti neophodni kako bi se uspostavila ispravna dijagnoza. Pronalaženje što većeg broja znakova koji upućuju na ovu bolest omogućiće brže dijagnostifikovanje.
Mogućnosti lečenja
Način lečenja zavisi od uzroka bolesti. Ponekad se mora u obzir uzeti i simptomatično lečenje. Opcije koje su na raspolaganju su:
Korišćenje antidepresiva čiji je glavni sastojak aluminijum hlorid heksahidrat može dati pozitivne rezultate.
Jontoforeza, koja podrazumeva ubrizgavanje određenih lekova ili hemikalija u kožu tako što kroz kožu pušta blagu struju, se može koristiti u lečenju preteranog znojenja. Efikasno umanjuje znojenje na određenim delovima tela.
Možete dobiti savet da koristite određenu grupu lekova pod imenom antiholinergici.
Takođe, ponekada se savetuje korišćenje botulinum neurotoksina (Botoks).
Simpatektomija (ETS), kontroverzna hirurška intervencija, se pominje kao poslednja opcija kod preteranog znojenja. Kompenzatorno znojenje je jedna od mogućih nuspojava nakon ove operacije.
Noćno znojenje ne mora biti odmah povod za veliku brigu, ali u nekim slučajevima morate što ranije pronaći razloge koji se kriju iza toga kako biste izbegli dodatne komplikacije koje mogu kasnije uslediti.
