Šta je hemoragija?
Hemoragija ili krvarenje može biti “spoljno” i vidljivo na spoljašnjoj strani tela, ili “interno”, gde nema znakova krvarenja izvan tela. Krvarenje iz reza na licu je spoljno krvarenje. Krvarenje u slezini ili jetri su primeri internog krvarenja. Ovo su ujedno i vrste hemoragije.
Hemoragija, tehnički poznata kao krvarenje, je kada krv ističe iz krvotoka. Krvarenje može biti interno, gde krv curi iz krvnih sudova u telu, ili spoljašnje, kada krv curi kroz prirodne otvore na telu, kao što su: usta, nos, uho, uretra, vagina ili anus, ili preko prekida na koži.
Hipovolemija je ogroman pad u obimu krvi, i smrt usled preteranog gubitka krvi se naziva eksangvinacija. Tipično, zdrava osoba može da izdrži gubitak od 10-15% od ukupne količine krvi, bez ozbiljnih zdravstvenih teškoća (poređenja radi, dobrovoljno davanje krvi obično uzima 8-10% zapremine krvi davaoca). Zaustavljanje ili kontrola krvarenja se zove hemostaza i predstavlja važan deo kako prve pomoći, tako i operacije.
Koji je uzrok hemoragije?
Krvarenje nastaje usled ili traumatske povrede, osnovnog zdravstvenog problema ili kombinacijom oba.
Poreklo krvarenja:
Usta
- hematemeza (povraćanje sveže krvi)
- hemoptizija (iskašljavanje krvi iz pluća)
Anus
hematohezija (rektalna krv)
Urinarni trakt
hematurija (krv u urinu od mokraćnih krvarenja)
Gornji deo glave
- intrakranijalno krvarenje (krvarenje u lobanji)
- cerebralna hemoragija (tip intrakranijalnih krvarenja, krvarenje unutar samog moždanog tkiva)
- intracerebralno krvarenje (krvarenje u mozgu izazvano rupturom krvnog suda u glavi)
- subarahnoidalno krvarenje (podrazumeva prisustvo krvi u okviru subarahnoidnog prostora od nekog patološkog procesa)
Pluća
pulmonarna hemoragija
Ginekološko
- vaginalno krvarenje
- porođajno krvarenje
- krvarenje jajnika
Gastrointestinalno
- gornje gastrointestinalno krvarenje
- donje gastrointestinalno krvarenje
- okultno gastrointestinalno krvarenje.
Hemoragija mozga
Hemoragija mozga je krvarenje u ili oko mozga. Uzroci krvarenja u mozgu uključuju visok krvni pritisak, nenormalno slabe krvne sudove koji cure, zloupotrebu droga i traumu. Mnogi ljudi koji dožive infarkt mozga imaju simptome kao da imaju moždani udar, a može razviti slabost na jednoj strani svog tela, otežan govor ili osećaj ukočenosti. Teškoća obavljanje uobičajenih aktivnosti, uključujući probleme sa hodanjem, ili čak padanje, nisu retki simptomi. Oko 10% svih moždanih udara su hemoragijski ili prouzrokovani krvarenjem u mozgu.
Moždano krvarenje se često obeležava precizno prema tome gde se javlja u mozgu. Uopšteno, krvarenje bilo gde unutar lobanje se naziva intrakranijalna hemoragija. Krvarenje unutar samog mozga je poznato kao intracerebralno krvarenje. Krvarenje se može javiti između pokrivača mozga i samog moždanog tkiva, koje se naziva subarahnoidalno krvarenje. Ako se ugrušak krvi javlja između lobanje i mozga, ovo je poznato kao subduralni ili epiduralni hematom u zavisnosti da li je ispod ili iznad dure mozga. Subduralni i epiduralni hematom se češće javljaju kao posledica traume ili nakon pada.
Važno je da se shvati da kad je krvarenje unutar samog mozga, ne mora doći do glavobolje, kako naš mozak nema sposobnost da oseti poremećaj koji je u toku. Međutim, obloge mozga (moždane ovojnice) su veoma osetljive i ako ovde dođe do krvarenja, kao kad aneurizma pukne, iznenadna i jaka glavobolja je čest simptom.
Najčešći uzrok krvarenja u mozgu je povišen krvni pritisak . Vremenom, povišen krvni pritisak može oslabiti arterijske zidove i dovesti do rupture. Kada se ovo desi, krv se skuplja u mozgu i dovodi do simptoma moždanog udara. Ostali uzroci krvarenja uključuju aneurizmu – slabu tačku u zidu arterije – koja je tada kao balon i može pući. Arterio-venozne malformacije su nenormalne veze između arterija i vena i obično su prisutne od rođenja i mogu izazvati hemoragiju mozga kasnije u životu. U nekim slučajevima, ljudi sa rakom koji razvijaju daleko širenje njihovog prvobitnog raka u njihovom mozgu (metastaza) mogu da razvije izliv krvi u mozak u oblastima mozga gde se rak proširio. Kod starijih osoba, amiloid protein depoziti duž krvnih sudova mogu izazvati da zid sudova oslabi što dovodi do hemoragijskog moždanog udara. Kokain ili druga droga mogu oslabiti krvne sudove i dovesti do krvarenja u mozgu. Neki lekovi na recept takođe mogu povećati rizik od krvarenja u mozgu.
