Gradja i funkcija uva

Građa i funkcija uva
Spoljnje uvo sačinjavaju ušna školjka i spoljni slušni hodnik. Reljef ušne školjke određen je hrskavicom koju prekriva koža. Spoljni slušni hodnik povijen je prema napred i dole, a ima spoljni hrskavičavi deo, koji se direktno nastavlja na hrskavicu ušne školjke, i unutrašnji koštani deo. U koži kanala nalaze se brojne žlezde koje luče ušnu mast. Ušna mast sprečava isušivanje tanke kože kanala i ima baktericidno dejstvo. Na kraju spoljnjeg slušnog hodnika nalazi se bubna opna koja ga odvaja od srednjeg uva.

Srednje uvo
Srednje uvo predstavlja šupljinu (bubnu duplju) u kosti, ispunjenu vazduhom, dimenzija oko jednog kubnog centimetra, u kojoj se nalaze tri međusobno povezane koščice: čekić, nakovanj i uzengija. Čekić je sa spoljne strane delom utkan u bubnu opnu, a sa unutrašnje strane pločica uzengije uzglobljena je u kost unutrašnjeg uva. Vazdušni prostor bubne duplje putem koštanih kanala širi se pozadi na zaušnu kost. Sa prednjeg zida bubne duplje polazi koštano-hrskavičavi kanal obložen sluzokožom koji je povezuje sa gornjim spratom ždrela, a naziva se Eustahijeva tuba. Eustahijeva tuba obezbeđuje ulazak vazduha u srednje uvo, odnosno izjednačavanje pritiska, što je neophodno za normalno pokretanje slušnih koščica.

Unutrašnje uvo nalazi se u spletu šupljina u koštanoj kapsuli, zbog čega se naziva labirint. U koštanom labirintu, u vidu odlivka, smešten je membranozni labirint ispunjen tečnošću, koji se sastoji od tri polukružna kanala, trema i puža. Od receptora koji su u njima smešteni polaze vlakna statoakustičkog (vestibulokohlearnog) živca, koja potom prolaze kroz unutrašnji slušni hodnik i odlaze prema moždanim strukturama. U okviru istog živca, vlakna su organizovana u dva snopa – akustički (kohlearni), odgovoran za sluh, i vestibularni, odgovoran za ravnotežu.

Normalan sluh obezbeđuju prohodan spoljni slušni hodnik, neoštećena bubna opna, pokretne slušne koščice, normalan pritisak vazduha u srednjem uvu, funkcionalna Eustahijeva tuba, normalan pritisak tečnosti u unutrašnjem uvu, očuvan i funkcionalan senzorni epitel puža i neoštećen slušni nerv.

Zvučni talasi se sakupljaju u spoljnom slušdžom hodniku i preko bubne opne prenose na slušne koščice. Pomeranje pločice uzengije pokreće tečnost u pužu, što stvara talas koji podražuje senzorni epitel. Senzorni epitel organizovan je u vidu takozvanog Kortijevog organa, a smešten je spiralno u pužu. U zavisnosti od mesta podraženog senzornog epitela osećamo visinu i jačinu zvuka. Na ovom nivou mehanička energija zvučnog talasa pretvara se u električnu, koja se dalje prenosi preko slušnog nerva.

Pri pokretima glave, pokreće se tečnost u polukružnim kanalima i tremu i podražuje specifične receptore u njima, a preko vlakana vestibularnog živca informacija se prenosi u centralni nervni sistem, čime u svakom momentu imamo osećaj položaja glave u odnosu na telo. Međutim, treba istaći da pored centra za ravnotežu, u održavanju ravnoteže u velikoj meri učestvuju vid i posebni receptori koji se nalaze u zglobovima i mišićima.

Živac lica inerviše mišiće lica, mišić u srednjem uvu koji zateže uzengiju i time smanjuje prenošenje jakih zvukova na unutrašnje uvo, obezbeđuje stvaranje suza i lučenje pljuvačke, i odgovoran je za percepciju ukusa na prednje dve trećine jezika. Prolazi kroz kost labirinta, potom kroz srednje uvo i zaušnu kost. Stoga povrede i bolesti ove regije mogu dovesti do njegove paralize i gubitka navedenih funkcija.